2012.12.01
estou-sem.blogspot / Brasil

Filme: Branco Como a Neve

Apesar de ser curto (tem menos de 80 minutos), o filme turco Branco Como a Neve (no original Kar Beyaz) parece maior. Efeito que é criado não apenas pelo seu ritmo, lento e intimista, mas também pelo tamanho dos dramas de seus personagens.

Branco Como a Neve nos apresenta o jovem menino Hasan (Hakan Korkmaz), morador de uma pequena vila no interior da Turquia. Depois do seu pai ter sido preso (por motivos nunca inteiramente explicados), a mãe de Hasan (Sinem Islamoglu) tem que sair de casa para trabalhar, numa outra vila, cuidando de uma velha senhora, e deixando Hasan responsável pela casa e pelos seus dois irmãos menores. Para arranjar algum dinheiro, Hasan caminha pelas montanhas e florestas até um posto de descanso no meio da estrada, onde tenta vender ayran (uma bebida a base de yogurt) para os viajantes que param por ali.

O filme todo se passa em apenas um único e fatídico dia de inverno, com a paisagem de um predominante branco de neve, e através de flashbacks é que somos apresentados à história. Além do drama familiar de Hasan, ainda somos apresentados a dramas de outros personagens, como o rapaz (Ziver Armagan Acil) que trabalha como recepcionista no posto (que espera por uma carta de amor) ou o passageiro anônimo (Kaya Akkaya) que, desconfortável, tem que ir a uma distante vila fazer um trabalho, ou ainda o velho Ruhan Odabas, que assim como Hasan, atravessa distâncias para ir ao posto tentar vender algum produto.

Branco Como a Neve, adaptado de um romance de Sabahattin Ali e dirigido e roteirizado por Selim Gunes, tem um ritmo lento e intimista, onde planos abertos enfatizam a natureza e a sua impiedosa indiferença com os seres humanos. Nestes planos, onde a cor branca impera pelas camadas profundas de neve, são mostrados os pequeninos personagens humanos solitários percorrendo as distâncias, colocando um peso a mais no drama, especialmente de Hasan, que carregando o pote de ayran, parece carregar um peso maior do que deveria suportar, tanto metaforicamente quanto na realidade.

Branco Como a Neve tem ótimas atuações, e destaca-se a atuação do jovem Korkmaz com seu Hasan, que mostra-se ao mesmo tempo como uma criança amadurecida a força pelas circunstâncias (e a cena da revista em quadrinhos que se perde na correnteza é a síntese simbólica de tudo isso: a inocência que se vai, ao mesmo tempo em que o garoto não chora pela perda, mas apenas aceita o destino), assim como ainda no íntimo, preserva a falta de maturidade (como a insistência em ficar no posto tentando vender pelo menos um copo do iogurte, mesmo que a noite e seus perigos se aproximem).

Apesar de alguns clichês (como a insistência em denunciar o perigo iminente, na forma dos uivos dos lobos, ou o vermelho do sangue contrastando com o branco da neve num cavalo atacado, ou ainda o pressentimento de alguns personagens quanto ao drama que se aproxima), o filme se mostra bastante eficiente em nos comover, fazendo com que torçamos pelos personagens, mesmo que saibamos que as chances de um final feliz são inexistentes (algo que pode ser inferido tanto pela sinopse quanto pelo trailer).

Branco Como a Neve pode não ser um filme tecnicamente perfeito (apesar da fotografia ser boa, especialmente nas condições adversas em que foi filmado), mas é um drama interessante, que ainda tem a vantagem de mostrar (para nós, ocidentais) que, mesmo do outro lado do mundo, alguns dramas são universais. O filme não amarra todas as pontas, aliás, deixa várias soltas (como o porquê do pai de Hasan estar preso ou porque o incômodo do trabalhador em ir até aquele fim de mundo trabalhar), mas essas pontas soltas não incomodam tanto (afinal, o que mais existe na vida real são pontas soltas).

Enfim, Branco Como a Neve é um bom drama. É também uma boa oportunidade para conhecer um cinema diferente daquele a que estamos habituados, assistindo a um filme da Turquia. É o aspecto curiosidade que contra balanceia toda a tristeza dos personagens do filme.

*** http://estou-sem.blogspot.com/search?q=Filme%3A+Branco+Como+a+Neve

*****

Film: Kar Beyaz

Her ne kadar kısa (80 dakikadan az) olsa da, Türk filmi Kar Beyaz, daha uzunmuş gibi hissettiriyor. Bu his yalnızca yavaş ve içsel ritminden değil, karakterlerinin dramlarının derinliğinden de kaynaklanıyor.

Kar Beyaz bizi, Türkiye’nin küçük bir köyünde yaşayan genç Hasan (Hakan Korkmaz) ile tanıştırıyor. Babası (tam olarak açıklanmayan sebeplerden dolayı) hapse girdikten sonra, annesi (Sinem İslamoğlu) çalışmak üzere başka bir köyde yaşlı bir kadına bakmak zorunda kalır ve Hasan’ı evin ve iki küçük kardeşinin sorumluluğuyla baş başa bırakır. Para kazanmak için Hasan, dağlardan ve ormanlardan geçerek yol kenarındaki bir mola yerine gider ve orada duran yolculara ayran satmaya çalışır.

Film, baştan sona, tamamen karlı beyaz manzaranın hâkim olduğu tek bir kış gününde geçer. Bu süreçte, Hasan’ın aile dramının yanı sıra, mola yerinde çalışan bir adamın (Ziver Armağan Açıl) aşk mektubu bekleme hikayesi, bir başka yolcunun (Kaya Akkaya) uzak bir kasabada zorunlu bir işe gitme rahatsızlığı ve Hasan gibi mola yerine gelip ürünlerini satmaya çalışan yaşlı bir adamın (Ruhan Odabaş) dramları da işlenir.

Sabahattin Ali’nin bir romanından uyarlanan ve Selim Güneş’in yönettiği Kar Beyaz, geniş açılı planlarla doğanın insanlara karşı acımasızca kayıtsızlığını vurgulayan yavaş ve içsel bir ritme sahiptir. Derin kar katmanlarında hüküm süren beyazın arka planında, insanların yalnız başlarına kat ettikleri yollar, özellikle ayran kabını taşırken fazlasıyla ağır bir yük taşıyan Hasan’ın metaforik ve gerçek anlamdaki yükünü daha da belirgin hale getirir.

Filmdeki güçlü oyunculuk performansları arasında Hasan karakterini canlandıran genç Korkmaz öne çıkar. Hasan, zor koşulların içinde olgunlaşmak zorunda kalırken, bir yandan çocuk masumiyetini de korur. Çizgi romanın akıntıya kapılması sahnesi bu masumiyetin simgesidir; çocuk kaybın ardından ağlamaz, kaderi kabullenir.

Bazı klişeler (kurt ulumalarıyla yaklaşan tehlikenin vurgulanması, beyaz kar üzerinde kan kırmızısının zıtlığı gibi) olsa da, film izleyiciyi karakterlerle empati kurmaya teşvik ederek etkileyici bir dram sunuyor. Mutlu bir son beklemenin imkânsız olduğunu bilsek de karakterlerin yanında olmamıza yol açıyor.

Kar Beyaz teknik olarak mükemmel olmayabilir (çetin koşullarda çekilmiş olmasına rağmen iyi bir sinematografiye sahiptir), ancak ilginç bir dram sunar ve biz Batılılar için, dünyanın öteki ucundaki insanların da evrensel dramlar yaşadığını gösterir. Film, Hasan’ın babasının hapis nedeni veya bir çalışanın neden o uzak köyde çalışmak zorunda olduğu gibi bazı detayları açıklamasa da, bu eksiklikler rahatsız edici değildir (nihayetinde, gerçek hayatta da çoğu şey cevapsızdır).

Sonuç olarak, Kar Beyaz iyi bir dramdır. Türk sinemasına ve bizlerin alışkın olmadığı farklı bir sinema diline açılan güzel bir kapıdır.

*****